Wyobraźcie sobie maszynę, której zdolność myślenia i przetwarzania informacji nie tylko dorównuje ludz- kiemu intelektowi, ale go zdecydo- wanie przekracza. Właśnie tak Stani- sław Lem, nasz narodowy futurolog, szkicował wizję AI już w latach 80. XXw. w powieści Golem XIV. Tytu- łowy superkomputer, powołany do życia w celach wojskowych, szybko wykracza poza zadania defensywne i poświęca się dociekaniom filozoficz- nym, stając się bytem o świadomości daleko przekraczającej ludzkie możli- wości rozumienia. Dziś tamte futurystyczne wizje zdają się urzeczywistniać na naszych oczach. W błyskawicznym tempie pojawiają się kolejne wersje modeli AI, a media spekulują, że sztuczna inteligencja może zastąpić ludzi w wielu zawodach, odbierając im pracę i środki do życia. Nic dziwnego, że wiele osób obawia się AI, kojarząc ją z wizją niekontro- lowanych maszyn przewyższających nasze zdolności – zarówno intelektu- alne, jak i te związane ze sprawowa- niem władzy. Od lat futurolodzy wskazują na osta- teczną granicę rozwoju ludzkości, jaką może stanowić Osobliwość technolo- giczna: moment, w którym człowiek przestaje rozumieć i kontrolować sztuczną inteligencję. W „punkcie oso- bliwości” to superinteligentne maszy- ny napędzają innowacje, a człowiek schodzi na dalszy plan. Dla niektó- rych to granica ludzkich możliwości, za którą wyłania się zupełnie nowa forma bytu. Jednak – idąc za koncepcją Lema – może okazać się, że zamiast „buntu” i przejęcia władzy superinteligencja uzna kontakt z ludźmi za zbyt mało stymulujący i wycofa się w filozoficzne rozważania, których nie pojmą nawet najwięksi uczeni. Nim jednak taki system mógłby po- wstać, należałoby go zbudować – a to wcale nie musi się udać. W styczniu tego roku Ilya Sutskever, współzało- życiel OpenAI, zauważył że „dane są paliwem kopalnym sztucznej inteli- gencji”, dając do zrozumienia, iż zasoby informacji potrzebnych do szkolenia AI mogą się stopniowo wyczerpywać. Krótko mówiąc, sieci neuronowe „obejrzały już wszystkie filmiki z kota- mi” w internecie i nie ma już nowych zbiorów danych, których można by użyć do ich trenowania. Może się więc okazać, że szczyt moż- liwości AI został właśnie osiągnięty – i to nie Osobliwość technologiczna będzie kresem naszej cywilizacji, lecz sprawdzi się raczej koncepcja Wiel- kiego filtra. Ta teoria próbuje wyjaśnić, dlaczego – przy ogromnej liczbie po- tencjalnie przyjaznych życiu planet w naszej galaktyce – nie dostrzegamy zaawansowanych pozaziemskich cy- wilizacji. Według niej w ewolucji ży- cia istnieją „krytyczne” etapy, których większość cywilizacji nie jest w sta- nie przetrwać. Jedna upada na etapie przejścia od organizmów jednoko- mórkowych do wielokomórkowych, inna ginie po uderzeniu meteorytu, a jeszcze inna zostaje zniszczona przez zbuntowaną sztuczną inteligen- cję. Bywa również, że AI w ogóle nie powstaje – społeczeństwo może za- przepaścić swój potencjał, pogrążając się w wyniszczających wojnach, co prowadzi do cywilizacyjnego regresu albo zagłady. Tak oto niemal każda for- ma życia może trafić na barierę nie do sforsowania, zanim zdąży osiągnąć po- ziom kosmicznej supercywilizacji. Pora wrócić na ziemię. Może się wy- dawać, że te rozważania są oderwa- ne od codziennej rzeczywistości, ale właśnie branża tworzyw sztucznych coraz mocniej zwraca uwagę na inną potencjalną barierę rozwoju ludzkości. Zgodnie z nią najważniejsze jest za- planowanie postępu, który nie dopro- wadzi do katastrofy ekologicznej ani do wyczerpania surowców. Mowa tu o Teorii zrównoważonego rozwoju. Dołączamy swoją cegiełkę poprzez edukację rynku, oddając w wasze ręce numer pełen innowacyjnych rozwią- zań i pomysłów – wszystko po to, by wspólnie nie przekroczyć ostatecznej bariery i zapewnić zrów- noważoną przyszłość. Zatem bierzmy odpowie- dzialność za naszą przy- szłość – tu i teraz! Paweł Wiśniewski Redaktor naczelny 03Plast Echo Styczeń-Luty 2025Styczeń-Luty 2025 Spis treści Echa branży05 Głos biznesu Polska kluczowym rynkiem zrównoważonych elastomerów termoplastycznych14 Rozmowa z Maciejem Duszczykiem z firmy Kraiburg TPE Innoform 2025 Plan targów18 Program targów i informacje praktyczne20 Przegląd ofert targowych22 Edukacja od najmłodszych lat – gwarancja rozwoju regionu36 Tonacja rynku Powłoki polimerowe: rodzaje, nanoszenie i zastosowanie40 Pierwsze podsumowanie roku 2024 w Niemczech: rynek i dane48 Wybrane substancje biobójcze stosowane w przemyśle polimerowym50 Trendy na globalnym rynku opakowań z tworzyw sztucznych i perspektywy wzrostu56 Brzmienie otoczenia61 Gama dostawców66 Końcowy akord Osuszanie chłodnictwem68 Od opiekuńczości do transakcyjności69 Plastech od kuchni70 ISSN 2719-4671 www.plastecho.com Wydawca Adres redakcji Plastech Paweł Wiśniewski S.K.A. ul. Relaksowa 4, 87-100 Toruń +48 56 622 90 37 info@plastech.pl www.plastech.pl Redaktor naczelny Paweł Wiśniewskipw@plastech.pl +48 504 688 799 Zespół redakcyjny Agata Mojcneram@plastech.pl +48 503 830 490 Oliwia Kołodziejskaok@plastech.pl Reklama/Prenumerata Krzysztof Tarasiewiczkt@plastech.pl +48 530 704 050 Grzegorz Robionekgr@plastech.pl +48 530 206 666 Należymy do Współpraca Plastics Europe Polska Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych Plastics Recyclers Europe Polskie Stowarzyszenie Producentów Rur i Kształtek z Tworzyw Sztucznych Klaster CPG – Creative Packaging Group Druk Drukarnia Standruk ul. Rapackiego 25, 20-150 Lublin Nakład: 2300 egz. Redakcja zastrzega sobie prawo do redagowania nadesłanych materia- łów. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i nie ponosi odpowie- dzialności za treść reklam i ogłoszeń. Publikacja jest wysyłana do zarejestrowanych subskrybentów. Okładka: „Przemijająca Forma” – rzeźba Ignacego Wawrzyniaka Wyłączny przedstawiciel na Tajwanie Charlie YU Worldwide Services Co., Ltd. +886 423251784 marketing@acw.com.tw Strona 36 Strona 40 Strona 50 Strona 56 Strona 14 Plast Echo04IAmpacet wprowadza koncentraty zmniejszające palność Firma Ampacet wprowadziła na rynek koncentraty zmniej- szające palność: Halolite 527 (o niskiej zawartości haloge- nów) i Halofree 533 (bezhalogenowy) w ramach dostoso- wania się do norm międzynarodowych IEC 61249-2-21 i EN 50642 regulujących kwestię maksymalnej zawartości halogenów i antymonu. Urządzenia elektryczne wykorzystywane w branży budow- lanej i konstrukcyjnej wymagają dobrej odporności na ogień w celu zapewnienia bezpieczeństwa w razie pożaru. Po- przednia generacja rozwiązań zmniejszających palność, oparta na halogenach (bromie i chlorze) oraz antymonie, zapewnia doskonałą odporność na płomienie. Jednak pod- czas spalania substancje te wytwarzają toksyczne i żrące gazy, stanowiąc ryzyko dla środowiska, zaś wdychane są zagrożeniem dla ludzi. W przypadku nowych instalacji w branży budowlanej i kon- strukcyjnej wymagane jest stosowanie rozwiązań zmniej- szających palność bezhalogenowych i o niskiej zawar- tości halogenów, zgodnie z normami EN 50642 oraz IEC 61249-2-21. Zaprojektowane do zastosowań w urządzeniach elektrycz- nych z polipropylenu oraz innych wyrobów wtryskiwanych bądź wytłaczanych z PP, wykorzystywanych w branży bu- dowlanej i konstrukcyjnej, produkty Halolite 527 oraz Ha- lofree 533 uzyskały klasyfikację V2 wg UL94 oraz wyso- ki wskaźnik palności rozżarzonego drutu (ang. Glow Wire Flammability Index, GWFI) zgodnie z normami EN 50642 oraz IEC 61249-2-21. Halolite 527 i Halofree 533 są dostępne w kolorze natural- nym, mogą również być barwione przez dodatek odrębnych koncentratów barwiących; wersje barwione mogą zostać opracowane na życzenie. Cormaster to ultralekka struktura plastra miodu, wykorzy- stywana w lotnictwie, motoryzacji i sportach motorowych. Od 40 lat jest synonimem innowacji w kompozytach, łącząc wysoką wytrzymałość z minimalną masą. Wykonany z pa- pieru aramidowego i uformowany w sześciokątną struk- turę, zachowuje odporność na ekstremalne temperatury, wilgoć, oleje i parafiny, co czyni go idealnym do wymaga- jących zastosowań. Kluczowy produkt Schütz Composites – Cormaster – obejmuje arkusze honeycomb, panele warstwowe i kom- ponenty inżynieryjne. Na targach JEC World 2025 firma zaprezentuje nowoczesne rozwiązania kompozytowe o zoptymalizowanej wytrzymałości i masie. Modele CN1 zostały zaprojektowane z myślą o maksymalnej wydajności, natomiast C1 i C2 sprawdzają się w strukturach lotniczych, kolejowych i motoryzacyjnych. Wysoce wytrzymałe rdze- nie tego materiału stosuje się także w jachtach regatowych i pojazdach wyścigowych. Schütz inwestuje w zaawansowane technologie, dbając o najwyższe standardy jakości. W 2021 r. firma otwo- rzyła w Siershahn (Niemcy) sterylną strefę produkcyjną o powierzchni 1000 m², dedykowaną obróbce prepregów. W Selters powstała zautomatyzowana linia produkcyjna zapewniająca ciągłość dostaw. Wszystkie zakłady spełniają normy EN ISO 9001 i EN 9100, gwarantując precyzję i po- wtarzalność procesów. Schütz kładzie nacisk na ekologię, redukując emisję CO₂ i za- nieczyszczeń dzięki nowoczesnym systemom oczyszczania powietrza. Te działania wpisują się w strategię oszczędzania zasobów i minimalizacji wpływu na środowisko. IKompozytowa lekkość i wytrzymałość od Schütz Composites na targach JEC World 2025 05Plast Echo Styczeń-Luty 2025IOrlen i Grupa Azoty finalizują negocjacje w sprawie przejęcia Grupy Azoty Polyolefins W ramach porozumienia podpisanego 16 stycznia br., Gru- pa Azoty i Orlen będą kontynuować współpracę w celu ustalenia warunków i zasad realizacji potencjalnej transak- cji dotyczącej nabycia przez Orlen lub inny podmiot wska- zany przez Orlen wszystkich lub części akcji Grupy Azoty Polyolefins należących do Grupy Azoty lub innej formy przeprowadzenia inwestycji. Strony postanowiły, że nego- cjacje dotyczące warunków przejęcia Grupy Azoty Polyole- fins przez Orlen oraz analiza potencjalnej transakcji, wraz z badaniem due diligence, zostaną przeprowadzone przez strony w planowanym terminie do 31 marca 2025 r. Ter- min ten może zostać przedłużony lub zmieniony bez zmia- ny porozumienia. – Od grudnia, na bazie podpisanej umowy o współpracy, ale również wcześniejszego listu intencyjnego, prowadzi- my wspólnie intensywne analizy potencjalnych rozwiązań w zakresie przyszłości spółki Grupa Azoty Polyolefins. W ich wyniku możemy dziś potwierdzić jednoznacznie dal- szy kierunek działań, którego celem jest sprzedaż wszyst- kich lub części akcji Polyolefins należących do Grupy Azoty. Na obecnym etapie zostanie rozpoczęte badanie due dili- gence, będziemy również dążyć do wynegocjowania wa- runków potencjalnej transakcji. Jako Grupa Azoty jesteśmy przekonani, że współpraca w tym zakresie może przynieść obustronne korzyści. Z naszej perspektywy, potencjalna transakcja to jeden z istotnych elementów konsekwentnie realizowanego Programu Naprawczego, w ramach którego wypracowujemy nowy model biznesowy Grupy – wskazuje prezes Grupy Azoty S.A., Adam Leszkiewicz. Negocjacje będą prowadzone na mocy porozumienia pod- pisanego pomiędzy Orlen S.A. a Grupą Azoty S.A., Grupą Azoty Police S.A. i Grupą Azoty Polyolefins S.A. Porozumie- nie nawiązuje do umowy o współpracę i stabilizację pomię- dzy kluczowymi interesariuszami, która została podpisana 19 grudnia ub.r. pomiędzy spółkami Grupy Azoty, Orlen S.A., Hyundai Engineering Co., LTD. oraz Korean Overseas Infrastructure & Urban Development Corporation. Co łączy nić dentystyczną, narty, patelnię i łożyska ślizgo- we? Wszystkie są oparte na organicznych związkach fluoru, znanych również jako PFAS. PFAS są niewrażliwe na wodę, ciepło i brud. Pomagają łożyskom ślizgowym osiągnąć od- porność na zużycie i bezsmarową pracę na sucho. Jednak, jeśli przedostaną się do środowiska, mogą zaszkodzić za- równo ludziom, jak i przyrodzie. Dlatego igus opracowuje materiały na łożyska ślizgowe, takie jak nowy iglidur JPF, które całkowicie rezygnują z PFAS, w tym również PTFE. W lutym 2023 r. European Chemicals Agency (ECHA) opu- blikowała wniosek dotyczący zakazu stosowania co naj- mniej 10 tys. związków określanych jako PFAS. Oczekuje się, że Komisja Europejska podejmie decyzję w 2025 r. Roz- porządzenie w sprawie PFAS weszłoby wówczas w życie w państwach UE najwcześniej w 2026 r. Zakaz ten miał- by daleko idące konsekwencje dla przemysłu, ale także dla sektora konsumenckiego. Wiele firm – w tym igus – już przygotowuje się na bardziej rygorystyczne przepisy. – Zainwestowaliśmy w badania i rozwój alternatywnych materiałów na samym początku ogólnoeuropejskiej dys- kusji na temat możliwego zakazu stosowania PFAS. Dzięki rozwijaniu i wprowadzaniu na rynek materiałów i miesza- nek możemy szybko reagować na zmiany oraz opracowy- wać nowe rozwiązania – wyjaśnia dr Magnus Orth, szef Centrum Materiałowego igus. Rezultatem jest m.in. iglidur JPF, opracowany na bazie dobrze znanego i zweryfikowa- nego przez rynek na przestrzeni wielu lat materiału iglidur J. – Użytkownicy korzystający z iglidur J w swoich maszynach i urządzeniach mają teraz alternatywę bez PTFE o takiej samej jakości – mówi Lars Butenschön, szef działu techno- logii łożysk ślizgowych iglidur – Zamierzamy oferować na- sze standardowe materiały całkowicie bez PTFE. Obecnie jesteśmy w trakcie opracowywania receptur niezawierają- cych PTFE dla iglidur X i iglidur W300. Wstępne testy są bardzo obiecujące. Iigus opracowuje nowe bezsmarowe łożyska ślizgowe bez PTFE Plast Echo06Echa branżyBez energii wiatrowej. Bez elektrycznych samochodów. Bez sprzętu medycznego. Bez tworzyw sztucznych nie będzie zrównoważonego przemysłu w Europie. Dowiedz się więcej na temat znaczenia europejskiego systemu tworzyw sztucznych na naszej stronie internetowej.4–6 marca 3–6 grudnia 4–6 marca 1–2 kwietnia 15–18 kwietnia 6–9 maja 19 maja 20–23 maja 27–30 maja 15–19 września 16–18 września 16–18 września 23–25 września 8–15 października 18–20 listopada Plastics Industry Meeting, Kielce Central European Plastics Meeting Wydarzenia branżowe2025 K, Düsseldorf Chinaplas, Shenzhen JEC World, Paryż Innoform, Bydgoszcz Plastics Recycling Show Europe, Amsterdam Moulding Expo, Stuttgart GreenPlast, Mediolan Drinktec, Monachium FachPack, Norymberga Taropak, Poznań Plast Eurasia, Stambuł Recycling Tech, Nadarzyn Plastpol, KielceIBranżowe targi przemysłowe w krakowskim wydaniu Cykl imprez przemysłowych organizowanych przez Targi w Krakowie zapowiada się w 2025 r. niezwykle ciekawie. Już sam początek nieco intryguje, bo przenosi nas niemal 500 kilometrów od stolicy Małopolski wprost do serca doliny narzędziowej – Bydgoszczy. To tutaj w dniach 4–5 marca 2025 r. odbędą się 7. Międzynarodowe Targi Koope- racyjne Przemysłu Narzędziowo-Przetwórczego Innoform, których czytelnikom tego numeru nie musimy dodatko- wo przedstawiać. Chętnie za to przedstawimy kilka wy- darzeń, na których warto pojawić się jesienią 2025 – już w Krakowie. Na pierwszy ogień idzie premierowa edycja nowego wyda- rzenia dla branży materiałów kompozytowych. Targi w Kra- kowie połączyły siły z JEC Group i wspólnie organizują spotkania biznesowe oraz konferencję JEC Forum Central Europe (17–18.09.2025 r., Hotel Holiday Inn, Kraków). Fo- rum będzie odbywało się co 2 lata, naprzemiennie z targami Kompozyt-Expo. 8–9 października w EXPO Kraków odbędzie się Forum Pac- kaging Innovations. W ramach Forum będą miały miejsce 17. Międzynarodowe Targi Opakowań ze strefą networ- kingową, Konferencja Packaging Innovations, 14. Konkurs Strefa Studenta, wystawy oraz jubileusze. Forum Packaging Innovations to wydarzenie o ugruntowanej pozycji na ryn- ku, które każdego roku odwiedzają tysiące gości z Polski i zagranicy. Finał jesiennego sezonu targowego jak zwykle będzie in- tensywny, bo 15–16 października 2025 r. w EXPO Kra- ków odbędą się jednocześnie targi Fastener Poland, Symas i Maintenance. Fastener Poland to jedyne w Polsce i największe w Europie Środkowo-Wschodniej targi elementów złącznych. Każde- go roku w ramach targów wyodrębniana jest specjalna stre- fa dedykowana konkretnemu sektorowi odbiorców – w tym roku branży automotive, gdzie elementy złączne są kluczo- we dla trwałości i bezpieczeństwa pojazdów. Wydarzeniem towarzyszącym będzie również Salon Przygotowania Po- wierzchni i Nakładania Powłok. Nowością na Międzynarodowych Targach Obróbki, Maga- zynowania i Transportu Materiałów Sypkich i Masowych Symas oraz Międzynarodowych Targach Utrzymania Ruchu, Planowania i Optymalizacji Produkcji Maintenance będzie strefa bezpieczeństwa w przemyśle. Nowa strefa tematycz- na to niepowtarzalna okazja do prezentacji nowości w za- kresie BHP, bezpieczeństwa maszynowego, procesowego, ochrony przeciwpożarowej i przeciwwybuchowej czy też cyberbezpieczeństwa zakładów przemysłowych. 09Plast Echo Styczeń-Luty 2025Next >