A B C D E F G H I J K L M N O P R S Ś T U V W X Z Ż

TPE-U

  • termoplastyczne elastomery poliuretanowe
  • TPU
  • ang. thermoplastic polyurethane elastomers

Termoplastyczne elastomery poliuretanowe TPE-U są grupą elastomerów termoplastycznych TPE.

TPU, podobnie jak kopolimery styrenowe, mają strukturę blokową. Segmenty twarde tworzą cząsteczki diizocyjanianów (diizocyjanian difenylometylenowy - MDI, diizocyjanian heksametylenowy - HDI, diizocyjanian dicykloheksylenometanu, diizocyjanian toluilenu - TDI) i dioli, tzw. przedłużaczy, którymi są najczęściej glikol etylenowy, 1,4-butanodiol i 1,6-heksanodiol. Segmenty miękkie to długie, elastyczne łańcuchy polieterowe lub poliestrowe - przykładami typowych rodzajów poliestrów są glikole poliwęglanowe i polikaprolaktonowe, a w przypadku polieterów poli(oksypropylen) i poli(oksytetrametylenoglikol). W zależności od budowy chemicznej, twardość różnych typów TPU waha się w granicach od 55 Shore A do 80 Shore D. Mogą więc one współzawodniczyć w zastosowaniach zarówno z konwencjonalnymi elastomerami, jak i termoplastami.

Zalety termoplastycznych elastomerów uretanowych to przede wszystkim bardzo niska ścieralność i niski współczynnik tarcia oraz dobra odporność na działanie czynników atmosferycznych. Ponadto nie są toksyczne i wykazują dobrą kompatybilność z tkankami ludzkimi. Stosowanie niektórych gatunków poliuretanów termoplastycznych jest jednak ograniczone ze względu na krótki okres trwałości i tendencję do hydrolizy (szczególnie w przypadku TPU na bazie poliestrów). Podczas przetwarzania należy pamiętać o wstępnym suszeniu surowca oraz o kontrolowaniu procesu ze względu na wąski zakres temperatur, w którym surowiec nie ulega degradacji.

Jeśli chodzi o zastosowanie, to TPU są doskonałym materiałem dla przemysłu motoryzacyjnego, gdzie stawiane są wysokie wymagania w zakresie jakości powierzchni, jej odporności na starzenie i zarysowania. Produkuje się z nich elementy wnętrza pojazdu - uchwyty, tablice przyrządów, elementy konsoli. TPU zapewniają wysoką jakość szerokiej gamy wyrobów, wśród których znajdują się pontony, powłoki tekstylne, odzież, laminaty i folie barierowe, uszczelnienia hydrauliczne. Dzięki unikalnemu połączeniu właściwości estetycznych oraz elastyczności w niskiej temperaturze, odporności na uderzenia i działanie czynników atmosferycznych, są materiałami stosowanymi do produkcji wyrobów sportowych i rekreacyjnych. Wykorzystuje się je również do wytwarzania pasków rozrządu, pasów napędowych lub profili taśm przenośnikowych, a także węży i rur.