Recykling tworzyw sztucznych: jak zrównoważyć podaż i popyt?

Recykling tworzyw sztucznych:…

Według danych ICIS Recycling Supply Tracker - Mechanical, w 2021 r. światowa gospodarka, dysponując ponad 2500 zakładami recyklingu mechanicznego, posiadała ponad 48 mln ton zdolności produkcyjnej dla pochodzących z recyklingu: politereftalanu etylenu (rPET), polietylenu (rPE) i polipropylenu (rPP).

Średnia wydajność zakładu recyklingu mechanicznego wynosi około 20 tys. ton rocznie, co jest stosunkowo niedużą liczbą w porównaniu do wydajności średniej wielkości zakładów produkujących polimery pierwotne. Przy tej skali, stanowi to wyzwanie dla dynamicznego rozwoju branży recyklingu mechanicznego.

Umiejscowione zazwyczaj w dużych miastach zakłady recyklingu, w bardziej rozwiniętych gospodarkach znajdują się obok infrastruktury recyklingowej lub - w przypadku obszarów mniej rozwiniętych - w pobliżu wysoko zaludnionych obszarów. Jednak odpady znajdują się wszędzie, więc i możliwości recyklingu powinny być rozłożone równomiernie.

W ujęciu regionalnym, Azja posiada większość światowych możliwości przerobowych (40%), głównie ze względu na silne rynki końcowe, a mianowicie recykling włókien poliestrowych. Za nią plasuje się Europa z ponad 30-procentowym udziałem. Trzy największe regiony, czyli Azja, Europa i Ameryka Północna, reprezentują łącznie prawie 90% całości tego rynku. Podkreśla to rozbieżności w rozwoju możliwości przerobowych w zakresie recyklingu na całym świecie.

Tempo wzrostu recyklingu w Azji zwiększyło się wraz z wdrożeniem przez Chiny polityki zarządzania odpadami i recyklingu na początku XXI w., podczas gdy Europa jest dojrzałym rynkiem, na którym przemysł przetwarzania odpadów tworzyw sztucznych powstał już dziesiątki lat temu. W Ameryce Północnej firmy wykorzystywały dotychczas surowce polimerowe pochodzące z recyklingu w celu uzyskania korzyści ekonomicznych w zastosowaniach o niskiej jakości. Jednak w ciągu ostatnich kilku lat zauważalnie wzrasta popyt na zastosowania produktów klasy premium, w których używane są recyklaty.

W większości regionów rozwijających się, rynki końcowe, które były w stanie przyjąć polimery pochodzące z recyklingu, kierowały się wyłącznie względami ekonomicznymi. Stosowanie polimerów z recyklingu w zastosowaniach o wyższej wartości zwiększa się sukcesywnie, choć w innym tempie. W tych regionach nie było wystarczających czynników napędzających rynek, takich jak możliwości finansowania, infrastruktura czy zainteresowanie odbiorców końcowych.

W skali globalnej polimerem najczęściej poddawanym recyklingowi jest PET, z 40-procentowym udziałem w całkowitej zdolności produkcyjnej recyklingu, następnie PE z udziałem 38% i PP z wynikiem rzędu 22%. Recykling PET jest uzależniony od poużytkowych butelek jako surowca, podczas gdy w przypadku poliolefin występuje większy zakres źródeł, z których można pozyskać materiał do odzysku: warto wspomnieć choćby o poużytkowych odpadach opakowaniowych oraz odpadach poprzemysłowych.

Dodatkowym wyzwaniem dla podaży tworzyw sztucznych pochodzących z recyklingu jest potrzeba i konieczność certyfikacji recyklatów w zastosowaniach wymagających kontaktu z żywnością. Obecnie tylko 10% światowych zasobów surowców z recyklingu posiada certyfikat dopuszczający je do kontaktu z żywnością, przy czym ponad 80% tej podaży stanowią tworzywa PET, a pozostałą część poliolefiny.

Globalny popyt na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu rośnie w przypadku wszystkich polimerów, nie tylko PET. Ten trend jest szczególnie widoczny w przypadku materiałów pochodzących z recyklingu odpadów poużytkowych (PCR) i materiałów pochodzących z recyklingu opakowań do żywności. Dlatego też zwiększenie ilości PCR i tworzyw z recyklingu opakowań do żywności będzie miało wysoki priorytet w perspektywie średnioterminowej, w miarę wzrostu popytu w sektorach opakowań żywności i napojów.