Ekspertyza w sprawie zastosowania polimerów do produkcji opakowań

Moim zdaniem w obu przypadkach polimer z dodatkami jest w dalszym ciągu niebiodegradowalny, gdyż na początku procesu rozkłada się dodatek (wrażliwy na działanie światła, tlenu, mikroorganizmów czy ich enzymów), a polimer zostaje rozproszony w środowisku (pył), który może być dla niego niebezpieczny z punktu widzenia zalegania na powierzchniach wód. Być może, że nowy preparat TDPA, który zawiera także katalizatory utleniania może przyspieszać degradację utleniającą polietylenu. Jednakże ostatnie wyniki, co do tej kwestii nie są jeszcze rozstrzygnięte.

Druga sprawa, że dodatki mogą spowodować trudności w recyklingu, gdyż podczas powtórnego przetwórstwa w podwyższonej temperaturze polimer może ulegać przyspieszonej degradacji. W Stanach Zjednoczonych dodaje się skrobię do polietylenu w celu zaoszczędzenia surowców petrochemicznych, ale odpady poużytkowe są i tak następnie spalane.

Pragnę dodać, że w przypadku wprowadzenia biodegradowalnych opakowań należy mieć świadomość o niepewności składu materiału, a co za tym idzie możliwych zagrożeniach. Chyba, że surowiec do produkcji opakowań będzie dobrze opisany, a jego nietoksyczność w środowisku w procesie użytkowania i utylizacji będzie oficjalnie (naukowo) potwierdzona (otrzymają atest stosowalności).

Uwagi dotyczące wprowadzenia toreb papierowych

Wytworzenie papieru do produkcji toreb (papier produkuje się z celulozy, najczęściej z drewna) to duże obciążenie dla środowiska. Tak zwane koszty ekologiczne wskazują, że na wyprodukowanie takiej samej ilości toreb z papieru i z polietylenu potrzeba półtora razy więcej energii, ilość ścieków jest wielokrotnie wyższa, ilość gazów np. CO jest czterokrotnie większa.

Propozycje ekologicznych rozwiązań:

• Wprowadzenie nowych przepisów obciążających producentów polietylenu oraz jego przetwórców, handlowców i użytkowników odpowiedzialnością za jego utylizację w udziale odzysku wyższym niż obecnie (np. do 45 proc.), opłaty opakowaniowe powinny być przeznaczone na zbiórkę, segregację i odzysk produktów polimerowych.
• Rozwój selektywnej zbiórki i segregacji odpadów oraz recyklingu polietylenu (nowe miejsca pracy). Należy rozwijać współpracę na linii zbiórka - recykling.
• Sprawdzić zgodność rzeczywistego recyklingu z obowiązującym prawem (do tej pory wymagane jest recyklowanie jedynie 22 proc. odpadów z plastików, gdy tymczasem 45 proc. z papieru),
• Przed wprowadzeniem biodegradowalnych opakowań z polimerów potwierdzić ich nietoksyczność dla opakowanego produktu oraz nietoksyczność produktów rozkładu w środowisku (gazy cieplarniane).

Przy ekologicznym uświadomieniu społeczeństwa wraz z organizacją rozwiniętego systemu zbiórki i segregacji odpadów foliowych w celu ich wtórnego przetworzenia, problem torebek foliowych nie będzie istniał. Pozostaną one najbardziej wygodnym i ekologicznym rodzajem opakowania, także produktów spożywczych (posiadają atest stosowalności).

Wydaje się dziwne, że inicjatywa łódzkich samorządowców, dążąca do zmiany w ustawie o opakowaniach i odpadach opakowaniowych w zakresie zakazu używania w handlu darmowych torebek foliowych, które nie ulegają biodegradacji nie jest poprzedzona, o ile mi wiadomo, żadną dyskusją merytoryczną z ekspertami.

Literatura uzupełniająca:
Mucha M., Polimery a ekologia, Wydawnictwo Politechniki Łódzkiej, Łódź 2002

Prof. Maria Mucha pracuje na Wydziale Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej. Tematyka jej prac badawczych obejmuje m.in. dynamikę procesów reorientacyjnych polimerowych i monomerowych w ciekłych kryształach; mieszaniny polimerowe zawierające zdespergowany ciekły kryształ (układy PDLC); kompozyty i mieszaniny polimerowe zawierające biodegradowalny składnik, z zastosowaniem w ochronie środowiska, takie jak: folie opakowaniowe, nowa metoda otrzymywania kompozytów w procesie polimeryzacji matrycy; powłoki papiernicze, naturalne polimery oraz mieszaniny zawierające chitozan, skrobię i dibutyrylochitynę, homogeniczne mieszaniny polimerowe zawierające chitozan.