Wywiad z Antonello Ciottim, prezesem Petcore Europe, organizacji reprezentującej łańcuch wartości PET.
W związku z przygotowaniami do dorocznej konferencji Petcore Europe 2026, co jest dziś najważniejsze dla branży?
Tematem, który obecnie najbardziej zaprząta uwagę wszystkich, jest przywrócenie konkurencyjności produkcji PET w UE. Obecnie mierzymy się z wyzwaniami na kilku frontach, zaczynając od ceny ropy. Europejscy producenci PET korzystający z surowca pierwotnego są pod presją wytwórców spoza UE, którzy kupują tanią ropę niemal o połowę taniej niż my. Wojna w Ukrainie pogłębiła problem i sytuacja stała się nie do utrzymania.
Podobne wyzwania dotyczą partnerów branżowych w sektorze recyklingu. Surowiec odpadowy do recyklingu kosztuje dziś w UE prawie 10 razy więcej niż w krajach trzecich. W przeszłości europejscy producenci potrafili zasypywać tę lukę przewagą technologiczną, ale wielu recyklerów spoza UE nadrobiło dystans i również dysponuje bardzo dobrą technologią.
Jeśli nic się nie zmieni, wkrótce europejski przemysł nie będzie w stanie odzyskać konkurencyjności. Już obserwujemy spadek zdolności recyklingu PET w Europie o ponad milion ton rocznie i niemal co tydzień czytam o kolejnym zamknięciu zakładu.
To wydaje się paradoksalne, skoro popyt na recyklowany PET w Europie wydaje się silny?
Popyt powinien być silny, ponieważ regulacje UE nakładają rosnące poziomy zawartości recyklatu w opakowaniach PET. Niestety sposób wdrażania tych przepisów jest dość niejasny, bo w wielu państwach UE nie stosuje się sankcji za brak realizacji celu. Poza tym nie widzimy jednoznacznej metodyki pomiaru zawartości recyklatu. W efekcie popyt jest niższy od oczekiwań i jest zaspokajany głównie przez podmioty spoza UE.
Jeżeli nie zabezpieczymy autonomii Europy w obszarach kluczowych, takich jak PET, utracimy niezależność i będziemy ryzykować uzależnienie od partnerów zewnętrznych. Wystarczy spojrzeć na zakłócenia w globalnych łańcuchach dostaw spowodowane okresowym nakładaniem i znoszeniem ceł przez prezydenta Trumpa, aby zrozumieć skutki utraty zdolności do zaspokajania potrzeb wewnątrz własnych granic. Jeśli nie zrobimy tego właściwie, stawką będzie cyrkularność i przyszłość europejskiego przemysłu PET. Potrzebujemy równych warunków konkurencji.
Jaka jest więc recepta i czego oczekujecie od decydentów w UE?
Być może to dlatego, że sam jestem Włochem, ale uważam, że Komisja może czerpać dużą inspirację z raportu prof. Mario Draghiego dotyczącego konkurencyjności. Wszystko, o co zabiegamy w Petcore Europe, jest zgodne z jego rekomendacjami i wzywamy instytucje UE do szybkiego i zdecydowanego działania.
Nie możemy oczekiwać, że globalne firmy będą utrzymywać produkcję i recykling w Europie, skoro mogłyby kierować wszystko do swoich zakładów poza UE za ułamek kosztów. Skuteczna odpowiedź na to wyzwanie jest fundamentalna i stanowi warunek przetrwania europejskiego przemysłu PET.
Petcore Europe współpracuje z różnymi departamentami UE, aby zmierzyć się z tymi problemami. Apelujemy o bardziej efektywne systemy zbiórki PET, tak abyśmy mogli pozyskiwać więcej materiału i zawracać go do obiegu. Osiągniemy cel 77% dla butelek PET do końca tego roku, ale musimy pójść dalej.
Prowadzimy też rozmowy z DG TAXUD w sprawie wprowadzenia nowego kodu TARIC, który umożliwi śledzenie materiału z recyklingu napływającego do UE. Musimy znać skład tego, co trafia do Unii, i mieć dowód, że deklaracje odpowiadają rzeczywistości. Dostawcy spoza UE muszą przedstawiać mocniejsze dowody spełnienia dwóch podstawowych wymogów UE dotyczących materiału z recyklingu do kontaktu z żywnością: musi on pochodzić z systemów selektywnej zbiórki (bez zbieractwa odpadów) oraz co najmniej w 95% stanowić pojemniki używane do kontaktu z żywnością. Importerzy potrzebują tych informacji, aby spełnić wymogi UE, a nam potrzebne są gwarancje jakości w celu ochrony dalszych ogniw łańcucha i konsumentów.
Wspólnie z instytucjami UE zajmujemy się również potencjalnymi ograniczeniami wobec PET i nieporozumieniami, które zagrażają naszemu rynkowi. Weźmy tacki PET – używane do pakowania wszystkiego: od mięsa po owoce i jagody – zgodnie z obecnymi planami grozi im zakaz dla „nieprzetworzonych owoców i warzyw” od 2030 r. Podejmujemy działania, aby pokazać, że tacki PET, podobnie jak butelki PET, w pełni nadają się do recyklingu i ponownego użycia oraz mają swoje miejsce w gospodarce o obiegu zamkniętym.
Co planuje Petcore Europe na doroczną konferencję 2026?
Potrzeba przywrócenia konkurencyjności europejskiej branży PET jest naszym motywem przewodnim, a w programie mamy szerokie grono prelegentów z całego łańcucha wartości. Wejdą oni w szczegóły wyzwań, z którymi się mierzą, oraz działań podejmowanych w odpowiedzi.
Z radością informuję, że sponsorem konferencji jest ICIS, ważny partner merytoryczny. W trakcie dwóch dni przedstawią szereg prezentacji oraz podzielą się globalnymi danymi i analizami trendów.
W 2026 r. odchodzimy też od naszej zwyczajowej lokalizacji w Brukseli i organizujemy konferencję w Rzymie. Pozwoli to przyciągnąć lokalnych uczestników i wysłuchać partnerów branżowych działających bezpośrednio na rynkach.
Zmiany na poziomie UE nadal będą ważnym elementem dyskusji, a nasi eksperci postarają się wyjaśnić, czego podmioty rynkowe mogą się spodziewać na horyzoncie regulacyjnym i co to dla nich oznacza. Dołączą do nas przedstawiciele kilku instytucji UE – w tym DG Grow, DG Trade, DG ENV, EFSA (z siedzibą we Włoszech), urząd OLAF oraz kilka innych instytucji.
Czy sesje poświęcone innowacjom nadal się odbędą?
Tak. Już trzeci rok zapraszamy partnerów do zgłaszania referatów opisujących innowacyjne projekty. To zawsze bardzo merytoryczna sesja i platforma dla partnerów z całego łańcucha wartości do przedstawienia realizowanych rozwiązań oraz zaprezentowania uczestnikom, co może nadejść w przyszłości.
Konferencja stała się ważnym punktem w kalendarzu branży PET i zawsze dbamy o odpowiednią ilość czasu na networking i dyskusje poza formalną agendą, a także o znaczący udział sesji interaktywnych, podczas których delegaci mogą zadawać pytania podczas paneli. W tym względzie stawiamy na format stacjonarny, a nie hybrydowy.
Jaki przekaz mają wynieść uczestnicy z konferencji?
Konieczność, aby nasza branża zajęła się zarówno cyrkularnością, jak i konkurencyjnością. To także mój komunikat do regulatorów. Potrzebujemy jasnych zasad wdrażania cyrkularności w UE oraz pilnie musimy zająć się kosztem energii w UE-27, aby zbliżyć go do poziomu poza Europą.
Te dwa elementy są krytycznie ważne dla naszego sektora i dla zdolności UE do utrzymania produkcji kluczowych materiałów, takich jak PET, w jej granicach.
