Opakowania problematyczne - jak z nimi walczyć?

Od teorii do praktyki

Model zmian oraz Karty opakowań problematycznych powstały z myślą o firmach, które czują się zagubione w gąszczu wykluczających się rekomendacji dostępnych na rynku oraz potrzebują praktycznego wsparcia we wdrażaniu zrównoważonych rozwiązań opakowaniowych. Dowodem na to, że zmiany – choć niełatwe – są możliwe do zrealizowania, są dobre praktyki firm członkowskich Paktu zamieszczone na każdej z kart.

- W sieci Biedronka mamy jasno określone cele dotyczące opakowań, które wynikają z przyjętych przez nas filarów zrównoważonego rozwoju. Są zbieżne z celami Polskiego Paktu Plastikowego oraz "9 Złotymi Zasadami Projektowania" opracowanymi przez Pakt na podstawie "Golden Design Rules" Consumer Goods Forum. Dlatego już od kilku lat konsekwentnie wprowadzamy zmiany w opakowaniach produktów naszych marek własnych, tak aby miały one jak najmniejszy negatywny wpływ na środowisko. Chcemy wyeliminować wszystkie opakowania problematyczne w procesie recyklingu materiałowego. Do tej pory udało nam się już pozbyć opakowań wykonanych z PVC , wyeliminowaliśmy z naszej sieci także wszystkie styropiany (EPS, XPS).

Aktywnie pracujemy także nad zmianą naszych opakowań zawierających barwniki z dodatkiem sadzy, tak aby były one możliwe do automatycznego sortowania i późniejszego recyklingu.  Aktywnie współpracujemy także z organizacjami zewnętrznymi, takimi jak Pakt Plastikowy czy Rekopol oraz producentami opakowań i produktów, aby wdrażać rozwiązania zgodne z polityką ekoprojektowania oraz dążyć do zamykania obiegu materiałów - mówi Katarzyna Grabarska, manager ds. ekoprojektowania opakowań i rozwoju marki w sieci Biedronka.

Ambitne działania związane z eliminacją opakowań problematycznych podejmuje także Żabka Polska:

- W Żabce przy wprowadzaniu na rynek nowych produktów w markach własnych stosujemy weryfikację komponentów opakowań w oparciu o wewnętrzne dokumenty oraz wspierając się na publikacjach Polskiego Paktu Plastikowego m.in. "9 Złotych Zasad Projektowania" i raporcie "Opakowania nadmierne i problematyczne". Dokumenty te pozwalają na bieżącą kontrolę rodzajów materiałów użytych w poszczególnych elementach opakowań oraz ich rozmiarów. W naszej firmie dokładamy wszelkich starań, aby wprowadzane przez nas opakowania były projektowane kompleksowo, nadawały się do recyklingu przy jednoczesnym zachowaniu ich funkcjonalności. Naszym celem jest wdrażanie opakowań w myśl zasad widniejących w wyżej wspomnianym raporcie, jakimi są: eliminacja, ponowne użycie i recykling, które są zgodne z gospodarką cyrkularną - komentuje Rafał Skawski, Packaging Innovation & Development Manager w Żabka Polska. Zapytany o przykłady działań Żabki, Skawski wskazał dwa z licznych przykładów: - W burgerze, który należy do marki Żabka Cafe, zmieniliśmy laminat na opakowanie PETowe z udziałem surowców wtórnych. W tej samej marce w kategorii sosów zmieniliśmy czarne zakrętki na transparentne, które są przyjazne procesom recyklerskim.

Warto zwrócić uwagę na fakt, że eliminacja opakowań problematycznych przez firmy wprowadzające opakowania na rynek ma ogromny wpływ na podmioty gospodarujące odpadami:

- Uwzględnianie wymagań etapu segregacji, sortowania i recyklingu, czyli ostatniego etapu życia opakowania, pozwala nam projektować opakowania cyrkularne. Do tego jest potrzebna wiedza przetwórców odpadów dotycząca wymagań technologicznych. Efektem działań Paktu w tym zakresie są przewodniki i wytyczne które Państwu prezentujemy i które - w ramach prac grupy roboczej - współtworzył również Rekopol. Pierwszy krok to minimalizm i zapobieganie. Dlatego zdiagnozowaliśmy opakowania nadmierne i problematyczne, aby pomagać producentom zapobiegać ich wprowadzaniu na rynek. Potem mamy opakowania trudne w separacji lub niemożliwe do recyklingu na dużą skalę. Dostosowanie się do technologii sortowania wymusza pewne działania, jak na przykład eliminację barwionych opakowań barwnikami opartymi na sadzy. Próba eliminacji lub zamiany opakowań problematycznych ogranicza masę odpadów niepodlegających recyklingowi, które w przeciwnym wypadku trafiłyby na składowiska lub do spalenia, uniemożliwiając realizację założeń gospodarki o obiegu zamkniętym - komentuje Marta Krawczyk, ekspertka ds. ekoprojektowania w Rekopolu O.O.O.

Siła partnerstwa

Partnerstwo jest niezbędnym elementem w realizacji każdej ambitnej wizji. Korzyści ze współpracy z całym łańcuchem wartości opakowań plastikowych dostrzegają kolejne firmy na polskim rynku. W lutym 2023 roku do grona członków Polskiego Paktu Plastikowego dołączyły dwa kolejne podmioty: Persán Polska - jeden z wiodących producentów kosmetyków i chemii gospodarczej w Europie Centralnej - oraz Pepco - najszybciej rozwijająca się europejska sieć handlowa.

Firmy takie jak Pepco nie rosną w próżni. Mamy świadomość, że wraz z naszym intensywnym wzrostem rośnie także nasz wpływ na otaczający nas świat i środowisko. Chcemy, żeby ten wpływ był najlepszym z możliwych. Dlatego dokładnie przyglądamy się materiałom z jakich wykonane są nasze produkty i opakowania pracując nad ich ulepszaniem czy ograniczaniem. Koncepcja Paktu Plastikowego jest dla nas wyznacznikiem jakości i kolejnym krokiem w kierunku wdrażania lepszych rozwiązań. Dzięki temu będziemy mieli szansę dzielić się naszymi doświadczeniami i uczyć od innych - skomentowała Katarzyna Wilczewska, Head of Corporate Communication w Pepco.

M.in. o sile partnerstwa Polski Pakt Plastikowy opowie także 4 kwietnia, na konferencji online pt. "Traktat Plastikowy ONZ. Globalne wyzwania, lokalne rozwiązania", na którą będzie można zapisać się za pośrednictwem strony www.paktplastikowy.pl. Wydarzenie będzie poświęcone opracowywanemu przez ONZ traktatowi nt. zanieczyszczenia środowiska tworzywami sztucznymi.