Już w lutym PKN Orlen zakończy swoją największą w ostatnich latach inwestycję w segmencie petrochemicznym. Budowy kompleksu produkcyjnego paraksylenu (PX) oraz kwasu tereftalowego (PTA) są już na ostatniej prostej. Mowa o specjalistycznych produktach petrochemicznych wykorzystywanych w przetwórstwie tworzyw sztucznych, np. do produkcji butelek PET lub części samochodowych.
Pierwotnie inwestycje, będące w tej chwili największymi projektami Orlenu, miały zostać zakończone w końcówce 2010 r. Jeszcze na koniec 2009 r. zaawansowanie prac wynosiło odpowiednio w 97 proc. i 81 proc. Kryzys nieco spowolnił te działania, chociaż ich nie przerwał, co świadczy dobitnie o randze projektów. W momencie optymalizowania, czyli cięcia kosztów inwestycyjnych, obydwa traktowane były priorytetowo i nie ucierpiały.
Teraz wiadomo już, że ostateczna produkcja paraksylenu i kwasu tereftalowego wystartuje w lutym. Pierwsza instalacja znajduje się w macierzystym dla koncernu Płocku, druga we Włocławku, nieopodal zakładów Anwilu. Łączna wartość obydwu nowych jednostek petrochemicznych to ok. 1 mld euro.
Instalacji paraksylenu posiadać będzie zdolności produkcyjne rzędu 400 tys. ton rocznie, natomiast instalacja kwasu tereftalowego 600 tys. ton i pod względem wydajności będzie to jedna z największych instalacji tego typu w Europie. Obie jednostki będą ze sobą ściśle zintegrowane. Produkowany w Płocku paraksylen posłuży bowiem do produkcji już we Włocławku kwasu tereftalowego (PTA). Ten z kolei ma być wykorzystywany, ale już przez inne firmy, poza Płockiem i Włocławkiem - przy wytwarzaniu produktu końcowego, czyli tworzywa PET.
A we Włocławku, jak wiadomo, niedawno pojawił się największy producent PET na świecie, czyli Indorama, która przejęła od SK Chemicals fabrykę PET z szyldem SK Eurochem.
PTA to niezwykle cenny i poszukiwany na rynku surowiec. Według prognoz tylko w Europie Zachodniej średnioroczny wzrost zapotrzebowania na PTA wynosi 6 proc. Mimo tego na europejskich rynkach brakuje tego kwasu i trend taki powinien się utrzymać w ciągu najbliższych lat.
Powodem dynamicznie rozwijającego się popytu jest wykorzystywanie kwasu tereftalowego w przemyśle tworzyw sztucznych. Jest on podstawowym surowcem do wyrobu włókien poliestrowych, które stanowią 70 proc. globalnej produkcji włókien sztucznych. Poliestry są również niezbędne do wytwarzania opakowań jednorazowych, zwłaszcza butelek PET. Znajdują też zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym i innych gałęziach przemysłu chemicznego.
