Niniejsza inicjatywa wynika z podjętego w europejskiej strategii w dziedzinie tworzyw sztucznych (zob. Plastech; 17.01.2018) zobowiązania do rozwiązania problemu nadmiernych ilości szkodliwych odpadów plastikowych poprzez działania legislacyjne. Proponowane środki maja pomóc Europie w przejściu do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym oraz w osiągnięciu celów zrównoważonego rozwoju ONZ oraz celów UE w dziedzinie klimatu i polityki przemysłowej.
W grudniu 2015 r. Komisja Junckera przyjęła ambitny pakiet dotyczący gospodarki o obiegu zamkniętym. Miał on pomóc unijnym przedsiębiorstwom i konsumentom w przejściu na silniejszą gospodarkę o obiegu zamkniętym, w której zasoby byłyby wykorzystywane w bardziej zrównoważony sposób. Pakiet ten rozbił bariery schematycznego myślenia w Komisji i przyczynia się do realizacji szeroko zakrojonych priorytetów politycznych przeciwdziałając zmianie klimatu i realizując cele ochrony środowiska, a jednocześnie wspiera tworzenie miejsc pracy, napędza wzrost gospodarczy i inwestycje oraz zapewnia sprawiedliwość społeczną. Pakiet został przygotowany przez podstawowy zespół projektowy, którym współkierują: pierwszy wiceprzewodniczący Frans Timmermans i wiceprzewodniczący Jyrki Katainen w ścisłej współpracy z komisarzami Karmenu Vellą i Elżbietą Bieńkowską. W jego przygotowaniu brało również udział wielu innych komisarzy, którzy pomogli wskazać najbardziej efektywne narzędzia obejmujące wiele obszarów polityki.
Proponowaną dyrektywę opracowano w oparciu o podobne zasady, na jakich opierała się dyrektywa w sprawie plastikowych toreb z 2015 r., która została pozytywnie przyjęta i doprowadziła do szybkiej zmiany zachowań konsumentów. Nowe środki przyniosą korzyści dla środowiska, oraz korzyści gospodarcze, jak na przykład:
- zapobiegną emisji 3,4 mln ton ekwiwalentu dwutlenku węgla;
- zapobiegną szkodom w środowisku, których koszt stanowiłby do 2030 r. równowartość 22 mld euro;
- zaoszczędzą szacowane 6,5 mld euro w wydatkach konsumenckich.
Dyrektywa w sprawie produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych została uzupełniona innymi środkami przeciwdziałającymi zanieczyszczeniu mórz, takimi jak dyrektywa w sprawie portowych urządzeń odbiorczych, w sprawie której Parlament Europejski i Rada osiągnęły wstępne porozumienie w ubiegłym tygodniu. Dyrektywa dotyczy odpadów ze statków, ze szczególnym uwzględnieniem odpadów morskich. Ustanawia ona środki mające na celu zagwarantowanie, że odpady wytwarzane na statkach lub zebrane na morzu będą zawsze przywożone na ląd i poddawane recyklingowi oraz przetwarzane w portach.
Na początku grudnia Komisja - w stałym dążeniu do ograniczenia ilości odpadów plastikowych, zwiększenia recyklingu plastików i pobudzenia innowacji na rynku - uruchomiła sojusz na rzecz gospodarki o obiegu zamkniętym w zakresie tworzyw sztucznych. Jest to sojusz głównych zainteresowanych stron z branży, obejmujący podmioty reprezentujące cały łańcuch wartości plastików. Sojusz ma na celu zwiększenie opłacalności i podniesienie jakości recyklingu tworzyw sztucznych w Europie, a w szczególności zwiększy dostosowanie podaży do popytu na tworzywa sztuczne pochodzące z recyklingu, ponieważ rozbieżność między podażą i popytem uznaje się za główną przeszkodę w dobrym działaniu unijnego rynku tworzyw sztucznych poddanych recyklingowi.
Zdjęcie: © European Union, 2018/Source: EC - Audiovisual Service/Photo: Mauro Bottaro
