Prezentujemy stanowisko Polskiego Związku Przetwórców Tworzyw Sztucznych ws. Ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi z 13 czerwca 2013 roku.Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych (PZPTS) z zainteresowaniem śledzi zmiany przepisów prawnych dotyczące kwestii podwyższenia poziomów odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Biorąc pod uwagę, że obecnie w Polsce około 70 proc. odpadów komunalnych trafia na składowiska, natomiast opakowania stanowią główny strumień tych odpadów, problem jest bardzo istotny - nie tylko w kontekście zanieczyszczenia środowiska, ale także ewentualnych kar, które grożą Polsce ze strony Unii Europejskiej za nieosiągnięcie odpowiednich celów w tym zakresie. Dodatkowo planowany przegląd dyrektywy 94/62/WE określającej minimalne poziomy odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych oraz możliwe drastyczne zmiany w celu podwyższenia poziomów odzysku i recyklingu opakowań mogą dodatkowo zwiększyć presję na osiągnięcie lepszych wyników w zarządzaniu odpadami.
PZPTS uważa, że poprzez odpowiednie regulacje i system zakazów i zachęt można w Polsce osiągnąć znacznie lepsze rezultaty w selekcji opakowań z tworzyw sztucznych niż obecnie. Poziomy odzysku odpadów komunalnych tworzyw sztucznych, które osiągają nasi sąsiedzi jak np. Niemcy, Szwecja, czy Norwegia wynoszą ponad 90 proc., natomiast Polska przekroczyła dopiero poziom 40 proc.
Polski Związek Przetwórców Tworzyw Sztucznych ocenia pozytywnie zmiany przepisów związane z wprowadzeniem ustawy o opakowaniach i odpadach opakowaniowych w kontekście zobowiązań podmiotów wprowadzających opakowania na rynek. Obowiązek wykazania odpowiedniego poziomu odzysku odpadów opakowaniowych z gospodarstw domowych nałożony na organizacje odzysku może wpłynąć na polepszenie sytuacji zagospodarowania tych odpadów. Oceniamy pozytywnie nowe zapisy ustawy, które zobowiązują wprowadzających opakowania na rynek oraz organizacje odzysku do poniesienia nakładów na kampanie edukacyjne. Z obserwacji wynika, że nawet w krajach o bardzo dobrej organizacji zarządzania odpadami problem zaśmiecania środowiska nadal występuje i nie został w pełni rozwiązany i tylko odpowiednia edukacja konsumentów w celu wykształcenia zachowań proekologicznych może w istotny sposób ograniczyć ten problem. Jakkolwiek stoimy na stanowisku, że tylko długofalowa polityka proekologiczna na wzór krajów UE, które mają sukcesy w zagospodarowaniu odpadów ma szanse doprowadzić do skutecznej poprawy sytuacji. System edukacji konsumentów w tym zakresie rozpoczyna się tam już od najmłodszych lat.
W 2002 roku w Polsce powstały organizacje odzysku, które miały być istotnym elementem systemu zarządzania odpadami w celu podwyższenia poziomów odzysku i recyklingu, jednakże w naszej ocenie tak się nie stało. Według nas nowe regulacje niestety także nie spowodują całkowitej poprawy sytuacji w tym zakresie. Podwyższenie kapitału zakładowego organizacji odzysku nie spowoduje znacznego zmniejszenia ilości tych organizacji w Polsce, a konkurencja pomiędzy nimi nie prowadzi do celu, jakim jest osiągnięcie wyższych poziomów odzysku i recyklingu. Bez możliwości skutecznego wsparcia przedsiębiorstw zajmujących się recyklingiem nie ma możliwości, w naszej ocenie, osiągnięcia dobrych wyników w tym zakresie. Konkurencja pomiędzy organizacjami odzysku miała także bezpośredni wpływ na drastyczny spadek poziomów dopłat do zbiórki surowców wtórnych.
