Branża gumowa w Polsce

Niebagatelne znaczenie dla polskiej branży gumowej miało wdrożenie i uruchomienie produkcji kauczuku butadienowo-styrenowego KER S 3012 w Zakładach Chemicznych w Oświęcimiu w 1959 r., a w następnych latach także innych jego typów (KER 1500, KER 1712), które stały się podstawowym typem kauczuków butadienowo-styrenowych w Polsce.

Niestety powojenny plan odbudowy i rozwoju polskiej gospodarki podporządkowany był komunistycznej ideologii ZSRR, która zakładała wyższość własności społecznej nad prywatną. Ograniczono kontakty gospodarcze z krajami zachodnimi, według doktryny komunistycznej - wrogami państw socjalistycznych, przez co polski rynek nabrał cech zamknięcia i samowystarczalności, przy pogarszającej się jakości wyrobów. Wzrosła biurokratyzacja, korupcja, a od połowy lat 70. XX w. Polska przestała konkurować z krajami kapitalistycznymi w obszarze nowoczesnych rozwiązań naukowo-technicznych.

W grudniu 1981 r. wprowadzono w Polsce stan wojenny, co dodatkowo pogorszyło niekorzystną sytuację gospodarczą. Zniesiono go w lipcu 1983 r. jednak konieczność spłaty zadłużenia zagranicznego w kolejnych latach, m.in. poprzez zwiększenie eksportu, spowodowała deficyt towarów na rynku wewnętrznym.

Zmiany nastąpiły po 1989 r., kiedy to rozpoczęto w Polsce przekształcenia własnościowe i prywatyzację majątku państwowego. Nie dla wszystkich były one korzystne - część dotychczas istniejących przedsiębiorstw państwowych zmuszona była ogłosić upadłość, bądź została rozczłonkowana na mniejsze, które też różnie radziły sobie w nowej rzeczywistości rynkowej.
Z drugiej strony w Polsce rozpoczęło działalność wiele firm o światowej renomie m.in. Hutchinson, Metzeler, Treleborg, Cooper Standard, Reka Rubber, czy Tokai Tubber Industries. Od 1995 r. inwestorem strategicznym w Firmie Oponiarskiej Dębica S.A. jest amerykański koncern The Goodyear Tire & Rubber Company, a większościowym akcjonariuszem Stomilu Olsztyn francuski koncern Michelin. Największy producent wyrobów gumowych i opon na świecie - Bridgestone Corporation - posiada w Polsce 4 zakłady produkcyjne. Dwa z nich, zlokalizowane w Poznaniu i Stargardzie, produkują opony dla pojazdów osobowych i 4x4 oraz samochodów ciężarowych i autobusów, 2 pozostałe - w Żarowie i Wolsztynie - elementy zawieszenia pneumatycznego.

Należący do Polskiej Grupy Zbrojeniowej Stomil Poznań oferuje opony lotnicze, do pojazdów rolniczych, oraz opony do specjalistycznych pojazdów ciężarowych, maszyn górniczych oraz maszyn do prac ziemnych. Warto w tym miejscu wspomnieć również o firmie KABAT z Budzynia. To polski producent opon rolniczych oraz opon pełnych do wózków widłowych, dętek, ochraniaczy, profili gumowych, mieszanek gumowych oraz szeroko pojętych technicznych wyrobów z gumy. Z niewielkiego zakładu rzemieślniczego założonego w 1983 r. wyrosła firma eksportująca swoje wyroby do 80 krajów na całym świecie.

W 2020 r. wytworzono w Polsce 990 tys. ton wyrobów gumowych, w tym 59 443 tys. szt. różnego rodzaju opon i 43,5 tys. ton pasów lub taśm przenośnikowych. Powyższe dane statystyczne nie obejmują opon bieżnikowanych… a w Polsce bieżnikuje się opony do samochodów ciężarowych.

Tutaj można wspomnieć o firmie Geyer & Hosaja Sp. z o.o. - liderze w Europie Środkowo-Wschodniej w wytwarzaniu materiałów do bieżnikowania opon spełniających oczekiwania najbardziej wymagających klientów. Przedsiębiorstwo zajmuje się ponadto produkcją dywaników samochodowych, mieszanek gumowych, opon bieżnikowanych oraz materiałów do bieżnikowania, granulatów, elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Największe zużycie kauczuków wiąże się z produkcją opon, a kolejną gałęzią branży z dużym zapotrzebowaniem na te surowce jest produkcja taśm transporterowych. Spośród producentów taśm przenośnikowych należy wymienić Sempertrans Bełchatów oraz Fabrykę Taśm Transporterowych Wolbrom S.A., które oferują wyroby dla najbardziej wymagających zastosowań w przemyśle górniczym, cementowym oraz stalowym.

Krakowska Tele-Fonika, znajdująca się na 142. miejscu XXIII Listy 500 z 2021 r. - zestawienia największych firm w kraju przygotowanego przez redakcję „Rzeczpospolitej” – zaopatruje m.in. w kable izolowane gumą odbiorców na całym świecie (głównie kopalnie, zakłady przemysłowe, elektrownie wiatrowe i słoneczne).

Reportaże

Forum