W 2024 r. rynek europejski będzie funkcjonował w trybie stop and start. Oznacza to, że więksi producenci polimerów będą planować konserwację w różnych zakładach, ograniczając w ten sposób produkcję na poziomie grupy firm. Wyzwanie nie jest małe; aby europejski rynek polimerów był zrównoważony, całkowita produkcja polimerów musi zostać zmniejszona o prawie 20% w 2024 r. w stosunku do 2021 r. Na razie nie jest jeszcze jasne, co mogą zrobić jednozakładowi producenci polimerów, szczególnie ci zintegrowani z rafinerią. Prawdopodobnie będą kontynuować produkcję, z wyjątkiem drobnych prac konserwacyjnych. Chyba, że surowiec chemiczny lub monomer da się wykorzystać w inny sposób, chociażby jako nośnik energii, czego doświadczyliśmy pod koniec 2023 r.
Jeśli chodzi o strukturę podaży, spodziewamy się istotnych zmian w Europie Środkowej. Zachodnioeuropejscy producenci prawdopodobnie zwiększą swoją obecność w naszym regionie, gdyż rynek ten ma wyższy potencjał wzrostu. Część dużych europejskich producentów chce w 2024 r. stworzyć w Europie Środkowej nowe huby logistyczne. Ale duzi międzynarodowi traderzy też mają podobne plany. Rosnącej podaży w Europie Zachodniej przeciwdziała wzrost stawki frachtu morskiego i opłat drogowych w całej Europie, zwłaszcza w Niemczech.
Ze względu na rosnące koszty transportu drogowego zmniejsza się promień geograficzny, który można sprawnie i opłacalnie obsłużyć, a rośnie wartość lokalnie produkowanych polimerów. Dlatego – wbrew trendom zachodnioeuropejskim – w nadchodzących latach spodziewany jest rozwój mocy produkcyjnych PP i HDPE w regionie południowym Europy Środkowej (SCE).
W 2024 r. spodziewamy się znacznych postępów w dziedzinie recyklingu. Już pod koniec 2023 r. zaobserwowaliśmy wzrost popytu na dobrej i stabilnej jakości surowce wtórne, dzięki zbliżającym się terminom 2025 i 2030. Główni producenci polimerów chcą wejść do branży recyklingu, przejmując regionalne firmy z tego segmentu. Ten trend koncentracji branży będzie kontynuowany w 2024 r., podczas gdy regionalna dostępność dobrej jakości odpadów pozostanie ograniczona. Co więcej, wysokie koszty transportu jeszcze bardziej ograniczą możliwości pozyskiwania importowanych odpadów. Oczekuje się, że doprowadzi to do znacznego wzrostu cen, najpierw pochodzącego z recyklingu polietylenu, a następnie polipropylenu i polistyrenu. Na razie pytanie brzmi, czy powszechne stosowanie regranulatów zmniejszy popyt na polimery pierwotne. W Europie Środkowej przypuszczalnie nie, natomiast staną się tam bardziej powszechne mieszanki surowców recyklingowych i pierwotnych oraz rozwiązania hybrydowe bezpośrednio od producentów polimerów. Mogą one zapewnić stabilną i ciągłą, powtarzalną jakość przetwarzania tworzyw sztucznych. Dla niezależnych firm recyklingowych nadzieją mogą być drobni producenci polimerów z południowego regionu Europy Środkowej, którzy borykają się z problemami rentowności ze względu na wysokie jednostkowe koszty produkcji, ale we współpracy z firmami recyklingowymi mogą produkować wysokiej jakości mieszanki surowców recyklingowych i pierwotnych lub specjalne polimery pierwotne dla recyklerów.
Jeśli chodzi o trendy gospodarcze, czeka nas trudna 1. połowa 2024 r. i mniej trudna 2. połowa. Oczekuje się, że inflacja i stopy procentowe będą systematycznie spadać, gospodarka będzie powoli nabierać tempa, a wzrost może zacząć przyspieszać, ale nie będzie porównywalny z poprzednimi latami, ponieważ ceny energii i surowców pozostają wysokie. Sektor budowlany prawdopodobnie również zacznie rosnąć w 2. połowie roku. Najpewniej unikniemy recesji na poziomie europejskim w 2024 r., ale na prawdziwy dobrobyt będziemy musieli jeszcze poczekać. Ten rok będzie charakteryzował się swoistą konsolidacją; wielu mniejszych przetwórców połączy się w większe firmy lub po prostu zniknie na stałe.
Biorąc pod uwagę nadchodzące trudności, pesymizm wydaje się bardziej realistyczny, ale bądźmy optymistami. Europa Środkowa będzie najszybciej rozwijającym się regionem w Europie i prawdopodobnie stanie się to już w tym roku.
Laszlo Budy, myCeppi
..
